آشنایی با فرآورده های پروبیوتیک
لغت پروبیوتیک که ریشه لاتین دارد به معنای برای زندگی است و سازمان جهانی بهداشت این اصطلاح را به ارگانیسمهای زندهای اطلاق میکند که در صورت مصرف به میزان لازم، اثرات سلامتزایی موثری برای میزبان خود دارند.
پروبیوتیکها میکرو ارگانیسمهای زندهای هستند که مصرف کافی آنها سبب نمایان شدن اثرات سلامت بخش در بدن میزبان میشوند، بر این اساس، باکتریهای پروبیوتیک موجود در محصولات خوراکی نه تنها باید دارای مشخصات عملکردی و سودمند برای سلامتی انسان باشند بلکه باید از قابلیت ماندگاری در دستگاه گوارش هم برخوردار باشند. این ویژگیها شامل رشد و بقای ارگانیسم ها در روند تولید محصول، نگهداری و پس از مصرف حین انتقال از معده به روده است. دوز پروبیوتیک مصرف شده عامل مهمی است که بر تراکم میکرو ارگانیسم موجود در بخشهای مختلف دستگاه گوارش تاثیر میگذارد. پروبیوتیکها همچنین قادرند اختلالات میکروبیوتای روده، پس از درمان آنتیبیوتیکی را به حداقل برسانند.
فرآوردههای لبنی حاوی باکتری پروبیوتیک
فرآوردههای لبنی پروبیوتیک به ویژه ماست پروبیوتیک، رایج ترین مواد غذایی هستند که به عنوان محصولات پروبیوتیک مصرف میشوند.
فرآوردههای غذایی غیر لبنی حاوی باکتریهای پروبیوتیک
که از این گروه میتوان به انواع شیرینیهای پروبیوتیک اشاره کرد.
مکملهای غیر غذایی حاوی باکتریهای پروبیوتیک
مکملهای رژیمی حاوی میلیاردها باکتری پروبیوتیک هستند که با تکنیکهای مختلف به صورت انواع مکمل درآمدهاند و به عنوان مثال در داروخانههای ایالات متحده آمریکا به صورت قرص، پودر و کپسول و... در دسترس همگان قرار دارند، ولی از میان انواع محصولات پروبیوتیک، ماست پروبیوتیک، رایج ترین شکل مصرف این دسته از مواد غذایی است.
ماست پروبیوتیک به لحاظ ظاهری شبیه ماست معمولی است. اما هر گرم آن، حداقل 10 باکتری پروبیوتیک زنده ـ غیر از باکتریهای بولگاریس و ترموفیلوس موجود در ماست معمولی ـ دارد. این ماست را میتوان به شکل طعمدار تهیه کرد. ویژگی این ماست از نظر طعم، بو، بافت، رنگ،آب انداختگی و... تفاوت معناداری با ماست معمولی ندارد، اما از نظر تغذیهای مصرف آن به نیازهای اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب ضروری مورد نیاز بدن پاسخ میدهد و ضمنا فعالیت باکتریهای پروبیوتیک سبب افزایش دسترسی بیولوژیک بدن به یونها شده که از طریق کلسیم، آهن، منیزیم، مس، سدیم و.... بهتر جذب میشود.
ماست پروبیوتیک از نظر انواع ویتامینها، مثل ویتامینA، ریبوفلاوین، تیامین، بیوتین، بیوتین، اسید فولیک، توکوفرول و... بسیار غنیتر از ماست معمولی است.
این ماست در کشورهای دیگر به نامهای مختلف دیگری خوانده میشود.آمریکا و ژاپن و پس از آن کشورهای اروپایی بیشترین تولید محصولات پروبیوتیک را دارند، در چند سال اخیر ژاپن به تولید و مصرف محصولات پروبیوتیک اهمیت زیادی داده و استانداردهای خاص این محصول را تدوین کرده است.
خواص
جلوگیری از اگزمای نوزادان
تولید مواد پیشگیری کننده
پروبیوتیکها با تولید موادی با قابلیت مهار میکروارگانیسمها مانند اسید لاکتیک، اکتریوسین، پراکسید هیدروژن و غیره میتوانند از بروز برخی از بیماریهای عفونی جلوگیری کنند. همچنین پروبیوتیکها با قرار گرفتن و پوشاندن نقاط اتصال میکروارگانیسم های بیماری زا ، از کلونیزه شدن و رشد آنها جلوگیری میکنند.
رقابت برای تغذیه
پروبیوتیکها مواد غذایی موجود را قبل از اینکه توسط میکروارگانیسمهای بیماریزا مصرف شود استفاده میکنند.
تحریک سیستم ایمنی
پروبیوتیکها میتوانند هم ایمنی اختصاصی و هم غیراختصاصی را در مقابل بیماریهای رودهای تحریک کنند؛ برای مثال فهمیدهاند که لاکتوباسیلوس کازئی در اسهال ویروسی، باعث افزایش پاسخ ایمنی میشود.
افزایش طول عمر
سالهاست که محققین دریافتهاند کسانی که دستگاه گوارشی سالم و کارآمدی را دارند طول عمرشان از بقیه افراد بیشتر است و پروبیوتیک ها با افزایش باکتریهای روده این امر را میسر میسازد.
با توجه به فواید بیشمار پروبیوتیک بر سلامتی افراد جامعه و با افزایش روز افزون انواع مختلف مواد غذایی مخاطره آمیزی که در دسترس همگان قرار گرفته است، مصرف فرآورده های پروبیوتیک یک بخش جداییناپذیر رژیم غذایی جوامع پیشرفته شده است. بنابر این ضروری است دانش پژوهان علوم و صنایع غذایی و همچنین علوم تغذیه و رژیم درمانی با درک موضوع ، سعی در رواج مصرف محصولات پروبیوتیک و ارائه اطلاعات مفید در این زمینه به مردم داشته باشند تا با مصرف فرآوردههای پروبیوتیک سبب بهبود و شاهد اثر مثبت آن بر سلامتی تمام افراد جامعه باشیم.
البته ذکر این نکته ضروری است که افراد دارای بیماری های گوارشی و یا ضعف ایمنی و یا افرادی که به تازگی جراحی کرده اند بهتر است برای مصرف این محصولات با متخصصان مربوطه مشورت کنند زیرا باکتریهای مفید در بدن های بسیار ضعیف، میتوانند فرصت طلبی کرده و به بدن لطمه بزنند.
منبع:ماهنامه دام، کشت و صنعت
تنظیمات
مطالب مرتبط
یادداشت کاربران
درج یک یادداشت :