کودها
کودها به دو دسته کلی تقسیم میشود
کودهای آلی شامل کودهای جامد حيوانى، مایع حیوانی و کودهای .گیاهی
کودهای معدنی شامل انواع کود شیمیایی
کودهای آلی
کودهای جامد حیوانی کود مرغ ،اسب ،گاو، گوسفند پودر استخوان پودر ،خون ،سم ،شاخ پشم و .....
بهتر است قبل از استفاده به مدت 3-2 سال پوسیده شوند لازم به ذکر است کودهای مرغ و اسب به تنهایی استفاده نگردند چون کود مرغی دارای ازت خیلی بالایی است و ممکن است سبب گیاه سوزی شود کود اسبی به علت تخمیر بالا يعنى تولید گاز آمونیاک NH) مضر .است گاز) آمونیاک گازی سمی (است
کودهای مایع حیوانی: کودهای مایع حیوانی شامل ادرار حيوانات است که به دلیل مشکلات خاص در جمع آوری آنها و وجود مواد مضر در ترکیب خود استفاده چندانی ندارند برای حذف تركيبات مضر از کودهای مایع نیاز به آزمایشگاههای مجهز است.
کودهای گیاهی: شاخ و برگ و اندامهای گیاه به صورت پوسیده منبع غذایی مناسب و پس از ترکیب با خاک جهت کاشت استفاده میشوند منبع کودهای گیاهی در اعماق جنگلها و مردابها با تجزیه اندامهای مختلف گیاهان تشکیل و به عنوان بهترین کود گیاهی نام برده میشود چرا که ممکن است صدها تا هزاران سال این اندامها پوسیده و مبدل به خاکی بسیار مرغوب شوند.
نکته 1: بهتر است در تهیه خاک برگ از درختان سوزنی برگ و برگ درخت گردو به دلیل داشتن مواد رزینی استفاده نشود.
نکته 2: از کودهای آلی جهت اصلاح بافت خاک نفوذ پذیری ،سبک متخلخل کردن خاک و تأمين مواد غذایی استفاده میشود که هر چه بیشتر پوسیده باشد بهتر است.
انواع کودهای گیاهی
خاک برگ
حاصل پوسیده شدن بقایای گیاهان مخصوصا روی هم انباشته شدن و تجزیه برگها در شرایط خاصی حاصل میشود و دارای انواع مختلفی است که از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی با هم فرق دارند و بستگی به نوع گیاه دارد مهمترین آنها که جهت گیاهان آپارتمانی از آنها استفاده میشود عبارتند از خاک برگ ،معمولی تورب (پیت) لوم ،کمپوست و خاک جنگلی
خاک برگ معمولی
که از تجزیه برگهای مختلف گیاهان حاصل میشوند برای این کار در فصل پاییز که برگ درختان میریزد آنها را جمع آوری کرده و در گودالی به عمق 70-50 سانتی متر میریزند تا بپوسد. برای این که تخمیر با سرعت بیشتری صورت گیرد مقداری کود اوره به خاک برگ اضافه میشود و یا روی آن را با خاک می پوشانند. هرچند یک بار آب پاشی کرده و به هم می زنند. پس از یکسال آن را الک میکنند تا شاخ و برگهایی که نپوسیده جدا شوند خاک نرم و قهوه ای رنگ حاصل میشود که همراه با ماسه و سایر کودها بهترین نوع خاک برای گیاهان آپارتمانی است در صورتی که دستگاه چاپر علوفه خردکن در دسترس دارید میتوانید خاک برگ را کاملاً خرد نموده و در گلدان استفاده نمایید.
تورب (پیت) Peat
نوع خاکی است که از تجزیه خزه ها نظیر خزه اسفاگنوم و گیاهی به نام Erophorium (اروفوریوم و سایر گیاهان باتلاقی حاصل میشود pH تورب حدود 3/5 تا 4 است و کاملاً اسیدی است و به خاطر خواص فيزيكى ان مورد استفاده قرار میگیرد انواع مختلف تورب از نظر جذب آب و pH .متفاوتند تورب را میتوانید با نسبت 50 درصد با ماسه مخلوط نموده و به عنوان خاک گلدان استفاده نمایید ولی به دلیل سبکی و فقر مواد غذایی یک برنامه کودپاشی برای گیاه در نظر بگیرید پیتهای حاصله از تجزیه اسفاگنوم سبب کاهش موقتی ازت در خاک می شوند پیت ماس Pet moss به نوعی تورب اطلاق میشود که به صورت پودر بوده و متخلخل و ظرفیت هوای آن نسبتاً کم است پیت ماس معمولاً در گلدان به صورت مخلوط با ماسه و خاک باغچه به کار برده میشود ولی بعضی از گیاهان آپارتمانی را نظیر گلوکسینیا و
آزالیا را میتوان در تورب خالص کاشت در این مورد بهتر است با کودهای شیمیایی کمبود مواد غذایی آن را جبران .نمود همچنین ترکیب 50 درصدی ماسه و تورب را در تولید گیاهانی نظیر آنتوریوم ژربرا و بگونیار کس نتایج خوبی داشته است
نکته 1: مواد آلی نیمه پوسیده را تورب میگویند.
نکته :2 مواد آلی کاملاً پوسیده را پیت میگویند که شامل ،برگ ساقه ریشه درختانی که سالها در اعماق مردابها پوسیده و پس از جمع آوری و ضد عفونی به بازار عرضه میشوند.
لوم Loem
نوع دیگری خاک برگ است که از تجزیه برگ چمن حاصل می شود اصطلاح لوم در این بحث با خاک لومی در خاکشناسی متفاوت است. pH آن در حدود 6 است و میتوان با اضافه کردن آهک به صورت پودر pH آن را تغییر داد با اضافه نمودن آهک خاصیت اسیدی خاک را به سمت خنثی سوق میدهیم حاصلخیزی خاکهای چمنی بالاتر از خاکهای جنگلی است زیرا مواد آلی خاکهای چمنی تقریباً دو برابر خاکهای جنگلی است این مواد آلی بیشتر حاصل تجزیه ریشه چمن هاست که ممکن است هر ساله اتفاق بیفتد ولی در جنگلها ریشه ها دوره زندگی طولانی تری دارند و فقط شاخ و برگهای آنها می پوسد
کمپوست Compost.
بهترین کود با منشأ گیاهی است نوعی خاک برگ است که از تجزیه ضایعات گیاه اندامهای مختلف گیاه نه فقط برگ و به طور کلی هر ماده دور ریختنی که منشأ گیاهی دارد و به صورت پودر حاصل می شود برای آن که تجزیه به آسانی صورت گیرد هر چند یک بار باید آنها را به
هم زد.
طرز تهیه کمپوست: ضایعات و پسماندۀ مواد غذایی ،باغها منازل مغازه ها و ... حتی کاغذ و مقوا و پوست میوه جات را درون جعبه چوبی یا جعبه هایی از آهن سفید به ارتفاع 1/5 متر ریخته برای تجزیه آن میتوان از آهک و ادرار حیوانات و پهن یا کود اوره استفاده نمود پس از آبپاشی و زیر و رو کردن -8-6 ماه بعد کمپوست آماده است.
نکته: عیب عمده کمپوست آلوده بودن آن میباشد برای رفع این معضل حتماً قبل از مصرف کمپوست را با قارچ کش و حشره کش و سایر روشهای متداول ضد عفونی مینمایید.
آزالیا را میتوان در تورب خالص کاشت در این مورد بهتر است با کودهای شیمیایی کمبود مواد غذایی آن را جبران .نمود همچنین ترکیب 50 درصدی ماسه و تورب را در تولید گیاهانی نظیر آنتوریوم ژربرا و بگونیار کس نتایج خوبی داشته است
نکته 1: مواد آلی نیمه پوسیده را تورب می گویند .
نکته 2: مواد آلی کاملاً پوسیده را پیت میگویند که شامل ،برگ ساقه ریشه درختانی که سالها در اعماق مردابها پوسیده و پس از جمع آوری و ضد عفونی به بازار عرضه میشوند.
خاک جنگلی
خاک جنگلی نیز نوعی خاک برگ است که از تجزیه برگهای گوناگون در جنگل حاصل شده است و میتوان در بیشتر موارد به جای تورب از آن استفاده کرد.
نکته: هوموس نیز نوعی از خاکهای آلی است و به طور کلی به مواد آلی اطلاق میگردد که به طور کامل تجزیه شده و بیش از آن تغییر پذیر نمی باشند نسبت ،ازت ،کربن فسفر و گوگرد در هوموس به ترتیب عبارتند از:
کربن 120-ازت 10-فسفر 1-گوگرد 1
کود سبز
این کود در واقع پوشش گیاهی سبز خانواده لگومینوز است یونجه ،ماش شبدر و ... که پس از رویش در زمین زراعی قبل از ورود به فاز زایشی و گلدهی به وسیله شخم زدن به زمین بر می گردد این امر افزایش چندانی در میزان مواد آلی نداشته ولی سبب افزایش مواد غذایی خاکو به خصوص ازت می شود.
کودهای شیمیایی
کودهای شیمیایی اغلب در مزارع که دائماً کشت در آنها انجام میشود و فرصت پوسیده شدن کودهای آلی نیست استفاده میشوند که استفاده بی رویه از این کودها باعث تخریب بافت فیزیکی خاک و مسمومیت آب و گیاه می شود
انواع کودهای شیمیایی
کودهای شیمیایی حاوی عناصر مورد نیاز گیاه از جمله ،ازت ،فسفر پتاس ،آهن ،روی ،منیزیم مس ،منگنز مولیبدن گوگرد و ... میباشد و با نامهای تجارتی مختلف به فروش میرسد کودهای شیمیایی که شامل ازت (N) فسفر (P) و پتاس (K) میباشند برای گیاهان آپارتمانی در درجه اول اهمیت قرار دارند به این کودها که در ترکیب آنها ازت فسفر و پتاس وجود دارد کود کامل میگویند بهترین نحوه استعمال کود شیمیایی برای گیاهان آپارتمانی به صورت محلول با آب و اجتناب از پاشیدن کود به صورت خشک در پای گلدان میباشد برخی از کودهای شیمیایی را پس از محلول نمودن با آب به صورت محلول پاشی بر روی برگ گیاه میباشند ولی باید توجه داشت که برگهای گیاه قبل از دادن کود مرطوب باشد تا میزان جذب کود از طریق برگ بیشتر شده و سطح برگ سریع خشک نشود. هم چنین 2 ساعت بعد از محلول پاشی بهتر است برگها را مجدداً مرطوب نمود تا عمل جذب بهتر صورت گیرد احتیاجات گیاهان به عناصر مختلف متفاوت است به عنوان مثال بنفشه آفریقایی به کودهایی با ازت بالا نیاز دارند و بر عکس کاکتوسها نیاز چندانی ندارند گیاهانی که خاکهای اسیدی را میپسندند باید از کودهایی که pH اسیدی دارند استفاده نمود کودهایی که در بازارهای ایران تهیه میشوند عبارتند از پرگون فیلیپ ميكرو NPK كريستالون قطره طلا ول گرو ،فوسامکو، زربار و ... نحوه استفاده از کودها روی بسته بندی آنها نوشته شده است.
کودهای معدنی
طی آزمایشات انجام شده نیاز گیاه به 16 عنصر مشخص در خاک است که به 2 دسته عناصر پر مصرف و عناصر کم مصرف تقسیم میشوند.
عناصر پر مصرف یا ماکرو S-K-P-N-Mg-Ca-O-H-C کربن، ئیدروژن اکسیژن ،کلسیم ،منیزیم ،ازت، فسفر، پتاسیم و گوگرد
عناصر کم مصرف یا میکرو Mo-Mn-Fe-Cu-Cl-Bبر، كلر، مس ،آهن ،منگنز مولیبدن و روی
ازت
مهم ترین نقش ازت در گیاه در ساخت پروتئینها رشد رویشی سرسبزی و شادابی شاخ و برگ و رنگ سبز گیاه .است کمبود آن باعث کمی رشد - نازک و ضعیف شدن برگها - زرد رنگ شدن برگها از) برگهای مسن شروع و به برگهای جوان میرسد می شود کودهای ازته در اثر آبیاری شسته شده و از دسترس گیاه خارج می شود سبک بودن زیاد خاک باعث شستشوی ازت شده و خاک را با کمبود مواجه می کند به همین دلیل کود ازته را به صورت سرک به خاک می افزایند یعنی در طول مدت رشد گیاه کود به تناوب به خاک افزوده می شود میتوانید از کودهای اوره و نیترات آمونیوم و سولفات آمونیوم برای جبران کمبود ازت استفاده نمایید. لازم به ذکر است استفاده بیش از حد زیاد این کودها باعث ایجاد سوختگیهای شدید گاهی تعویق گلدهی و حتی ریزش برگها و گلها را باعث می شود همچنین توسعه برخی بیماری های قارچی از نتایج استفاده بی رویه از کودهای ازته است.
فسفر
فسفر به عنوان منبع انرژی عمومی در کلیه فعل و انفعالات بیوشیمیایی سلولی نقش مهمی دارد مهمترین اثر فسفر در گیاه رشد و نمو و توسعه ریشه هاست جلو انداختن بلوغ و عاملی جهت جذب ازت از نقشهای فسفر .است نیاز گیاه به این عنصر کمتر از ازت است و به سختی در آب حل میشود. همین امر باعث شده که کودهای فسفره را به صورت پایه به خاک میافزایند یعنی قبل از کشت کود به خاک داده میشود تا به مرور جذب گیاه شود کمبود آن باعث ایجاد لکه های قهوه ای کوچک روی برگهای مسن میشود به علت تجمع مواد قندی و نهایتاً ریزش برگهای پیر را در بر دارد. همچنین گاهی رنگ برگها آبی متمایل به ارغوانی میشود کودهای مهم آن شامل سوپرفسفات و فسفات آمونیوم است.
پتاسیم
پتاسیم نقش اصلی آن در گیاه در نمو شاخ و برگ گوشتی و آبدار شدن میوهها و بالا بردن مقاومت گیاه به امراض سرما و گرما و تولید نشاسته میگردد اما کمبود آن باعث کم پشتی شاخهها و برگها سوختگی برگها زرد شدن حاشیه برگهای مسن میشود و برگ دچار پیچیدگی شود انحلال آن در آب کم و معمولاً نسبت مصرف گیاه از این عنصر کمتر از ازت .است کودهای مهم شامل سولفات پتاسیم نیترات پتاسیم و کلرور پتاسیم .است پتاسیم را هم به صورت پایه به خاک می افزایند
نکته: در خاکهای شنی کمبود پتاسیم بسیار زیاد است ولی در خاکهای ایران به دلیل استفاده از کودهای دامی کمبود پتاسیم بسیار کم دیده میشود.
آهن Fe
نقش مهم ان ساخت کلروفیل در گیاه است کمبود آهن باعث بروز بیماری کلروزه شدن زرد شدن در سطح پهنک گیاه میشود و رگبرگها سبز باقی میماند کمبود از برگهای جوان آغاز و به تدریج سرتاسر گیاه را در بر میگیرد نیاز گیاه به این عنصر بسیار بسیار کم است. ولی در اثر کمبود کاملا گیاه تحت تأثیر قرار میگیرد مهمترین کود آهن سكوسترين آهن تارتارات آهن و کلات آهن است.
نقش عناصر دیگر
بر B
کمک در انتقال قندها از نقشهای مهم بر در گیاه میباشد کمبود آن باعث از بین رفتن جوانه های انتهایی ضخیم و پیچیده و شکننده شدن برگها - تکامل نیافتن برگها و متوقف شدن رشد میوه ها و پوک شدن آنها از اثرات کمبود بر می باشد.
کلسیم (Ca)
در دیواره سلولها و تقسیمات سلولی شرکت میکند کمبود آن باعث کلروزه شدن حاشيه و پیچیدگی در برگها می شود.
مس cu
در آنزیمها و فتوسنتز نقش دارد کمبود آن باعث کلروزه شدن و سوختگی برگهای جوان در حاشیه و انتها میشود گاهی برگها حالت پژمرده به خود میگیرد.
منیزیم Mg
یکی از اجزای تشکیل دهنده کلروفیل است و در فعال شدن آنزیمها نقش دارد کمبود آن باعث بروز زرد شدن سطح پهنک گیاه و سبز باقی ماندن رگبرگها میشود و برخلاف کمبود آهن از برگهای مسن آغاز میشود با ادامه کمبود برگها ریزش مینماید.
مولیبدن Mo
وجود مولیبدن باعث تثبیت و مصرف ازت در گیاه می شود کمبود آن باعث نازکی و توقف رشد در برگها رنگ پریدگی کلی گیاه و عدم تکامل گل می شود.
گوگرد S
در ساخت پروتئینها و ویتامینها و فعالیتهای آنزیمی دخالت دارد کمبود آن باعث رنگ پریدگی برگهای جوان می شود در کل علایمی شبیه به کمبود ازت در گیاه به وجود می آید.
روی Zn
در ساخت اکسین فعالیت آنزیمها و ساخت پروتئین کمبود آن باعث ایجاد لکه های سفید و نکروزه در برگهای جوان و ریزش برگها می شود کمبود روی در خاکهای آهکی به دلیل pHبالا و در خاکهای اسیدی به دلیل آبشویی بسیار متداول است.
نحوه مصرف کودهای شیمیایی
توجه داشته باشید تغذیه سالم در شادابی و رشد گیاهان آپارتمانی بسیار مهم است بهترین فرمول کودی ترکیبی از نیتروژن فسفر و پتاسیم به ترتیب 1-2-1 .باشد برنامه کوددهی باید کاملاً منظم و در زمانهای معین باشد تا بهترین نتیجه حاصل شود. در صورتی که از کودهای آماده استفاده می کنید بهتر است پس از مطالعه دستورالعمل اگر به عنوان مثال نوشته شده دو گرم کود را در 1 لیتر آب محلول به مدت هر 30 روز یک بار تکرار نمائید شما 1 گرم کود را در 15 لیتر آب حل نموده و هر 15 روز یک بار تکرار کنید و از مصرف کود غلیظ و قوی به صورت یک باره اجتناب نمایید.
زمان و میزان مناسب کوددهی
به طور کلی در فصل رشد سریع گیاهان بهار) و تابستان و اوایل پاییز حداقل باید هر یک یا 2 ماه یک بار بر حسب نوع گیاه و نوع کود مصرفی گیاهان آپارتمانی را کود داد. در اواخر پاییز و زمستان که معمولاً برخی گیاهان رشد کند دارند کوددهی را قطع و یا حداکثر دو بار این عملیات را انجام میدهیم باید توجه داشت که غلظت کود متناسب با رشد گیاه فرق می کند به عنوان مثال در گیاهان جوان نسبت به گیاهان مسن غلظت کمتری استفاده میشود و در گیاهان یکساله که معمولاً رشد سریعی دارند جهت رشد به کود بیشتری نیاز دارند.
نکته : هرگاه برگهای گیاه رنگ پریده و کمرنگ باشد نشانه کمبود مواد غذایی و زمان کوددهی است.
نکته : بهتر است در صورت خریداری گیاه جدید 2 الی 4 ماه از دادن کود اجتناب نمایید زیرا در اثر جابه جایی و شوک عوامل محیطی به گیاه در محل جدید امکان عدم جذب کود و یا صدمه دیدن گیاه بسیار بالاست.
منبع: تکثیر، کتاب پرورش و نگهداری گلهای آپارتمانی
مولفین:مهندس محمدرضا فعلی
مهندس سعید صاحب فصولی
تنظیمات
برچسب ها
کودکود کشاورزیکود دامیکود ورمی کمپستکود زراعیکودمایعکودهاکود چیست و انواع آن را نام ببریدانواع کود شیمیاییانواع کود شیمیایی برای درختفروش انواع کود کشاورزیانواع کود را نام ببریدانواع کودانواع کود NPKانواع کود تقویتیکود معدنیخاکبرگخاکبرگ معمولیخاکبرگ چیست؟تورب چیست؟لوملوم چیست؟کمپوستکمپوست چیست؟طرز تهیه کمپوستخاک جنگلی به عنوان کودخاک جنگلیکود سبز چیست؟انواع کودهای شیمیاییانواع کودهای معدنیازتفسفرپتاسیمآهنبورکلسیممسمنیزیمنحوه مصرف کودهای شیمیاییزمان و میزان مناسب کوددهیآشنایی با انواع کودهای شیمیاییآشنایی با انواع کودهای کشاورزیکود و انواع کودها در کشاورزیانواع کودها و موارد مصرف آنها در کشاورزیآشنایی مختصر با انواع کودآشنایی با 12 کود رایج کشاورزیآشنایی با انواع کود و مزایا و معایب آنهامعرفی انواع کود مورد استفاده در کشاورزیمطالب کشاورزیمقالات کشاورزی
کودکود کشاورزیکود دامیکود ورمی کمپستکود زراعیکودمایعکودهاکود چیست و انواع آن را نام ببریدانواع کود شیمیاییانواع کود شیمیایی برای درختفروش انواع کود کشاورزیانواع کود را نام ببریدانواع کودانواع کود NPKانواع کود تقویتیکود معدنیخاکبرگخاکبرگ معمولیخاکبرگ چیست؟تورب چیست؟لوملوم چیست؟کمپوستکمپوست چیست؟طرز تهیه کمپوستخاک جنگلی به عنوان کودخاک جنگلیکود سبز چیست؟انواع کودهای شیمیاییانواع کودهای معدنیازتفسفرپتاسیمآهنبورکلسیممسمنیزیمنحوه مصرف کودهای شیمیاییزمان و میزان مناسب کوددهیآشنایی با انواع کودهای شیمیاییآشنایی با انواع کودهای کشاورزیکود و انواع کودها در کشاورزیانواع کودها و موارد مصرف آنها در کشاورزیآشنایی مختصر با انواع کودآشنایی با 12 کود رایج کشاورزیآشنایی با انواع کود و مزایا و معایب آنهامعرفی انواع کود مورد استفاده در کشاورزیمطالب کشاورزیمقالات کشاورزی
مطالب مرتبط
اندام های گیاهان
5 گام برای کسب درآمد از فروش گیاهان
بهترین درختچه ها برای حیاط و جلوی خانه
زیباترین گیاهان همیشه سبز
بهترین گیاهان آپارتمانی
19 فایده اثبات شده گلها
ایجاد باغ آموزشی برای کودکان
آموزش کاشت گیاه به کودکان
تغذیه اصولی گاو
احداث باغ سیب
تکثیر سانسوریا بوسیله قلمه برگ
PH خاک
PH قسمت دوم : صرفه جویی در سرمایه با اصلاح PH خاک 
خراب شدن گلهای آپارتمانی
خاک 
پرورش گلیادداشت کاربران
درج یک یادداشت :